Connexxion en Keolis zetten volgende stap naar veiliger openbaar vervoer

26-2-2020
Vandaag werd in Hilversum de aanpak ‘directe aansprakelijkstelling’ officieel geïntroduceerd bij vervoerders Connexxion en Keolis. De aanpak stelt de vervoerders in staat om directe- en indirecte schade, direct te verhalen op de daders. Dat gebeurt via een boete van 313 euro. De aanpak zelf is niet nieuw. Deze wordt al jaren met succes toegepast in de retail. Connexxion en Keolis passen, na U-OV, de aanpak nu ook structureel toe in het openbaar vervoer.
De stickers die Pier Eringa, Algemeen Directeur bij Transdev, en Emile Broersma, Directeur Operations Support bij Keolis, op de ruiten van de busdeuren plakken, maken duidelijk  dat er voor schadeveroorzakers geen weg meer terug is. Vanaf nu riskeren zij een boete van 313 euro bovenop de eventuele boete die de vervoerder hen oplegt. In de retail leidt dit al jaren tot goede resultaten: een daling in het aantal aanhoudingen en incidenten. Het confronteren van daders met de rekening van de veroorzaakte kosten moet eraan bijdragen dat ook de incidenten in het openbaar vervoer verder teruglopen en de veiligheid verbetert. Pier Eringa zegt over de aanpak: “Sociale veiligheid is voor mij een belangrijk thema. Van onze veiligheidsmedewerkers, buschauffeurs, ambulance-of treinpersoneel blijf je af. Wat mij betreft volgt dan altijd een aangifte en een schadeclaim! (Potentiële) daders moeten weten dat ze van ons af moeten blijven. Onze bejegening is respectvol en we verwachten respect terug. Zo niet, dan ben je nog niet van ons af.”

BOA's

Dat beide bestuurders zich hard maken voor een veiliger ov komt niet geheel als een verrassing. Met een achtergrond bij de politie weten de heren hoe belangrijk het is om de veiligheid in de openbare ruimtes te waarborgen. De buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) van beide vervoerders hebben dan ook een centrale rol in het boeteproces. Zij zijn hiervoor opgeleid om de werkwijze in de praktijk te kunnen toepassen en kennen de juridische randvoorwaarden. In de voertuigen wordt het hanteren van de aanpak zichtbaar via een speciale sticker. BOA’s kunnen daders als bewijs op de stickers wijzen in de bus. Het biedt hen extra ondersteuning bij de aanpak. “De Sociale Veiligheid optimaal garanderen voor onze medewerkers en reizigers is waar we als vervoerders samen voor staan”, zegt Emile Broersma. De aanpak ‘directe aansprakelijkstelling’, zoals we die vandaag introduceren, heeft primair een preventief doel. Je wilt dat de potentiële schadeveroorzaker denkt; “toch maar niet, want dit kost me teveel”. Gaat hij of zij toch over de schreef? Hopelijk is de ‘pijn’ van zo’n hoge boete een prikkel om een volgende keer toch anders te acteren. Dan hebben wij ons doel bereikt. Het introduceren van de aanpak is daarom niet een doel an sich, maar vooral een middel om ons doel te bereiken.”

Om welke schade gaat het?

De boete die daders wordt opgelegd via de aanpak verhaalt schade in de vorm van oponthoud en overlast die de vervoerders lijden als gevolg van strafbare gedragingen. Hierbij kan men denken aan:
  • De loonkosten voor het aanspreken, ophouden, aanhouden van de verdachte naar de politie.
  • De loonkosten voor het doen van aangifte van het strafbare feit.
  • De loonkosten voor het opstellen van het proces-verbaal door de BOA’s.
  • De herstelkosten van het vernielde.

SODA (Service Organisatie Directe Aansprakelijkheid)

De rekening van de schade ligt nu nog bij het vervoerbedrijf. De wet zegt echter dat de veroorzaker van schade verplicht is deze te vergoeden. SODA stelt de dader aansprakelijk in opdracht van de vervoerder. De betrokken BOA stelt de dader hiervan direct op de hoogte middels een folder waarin de aansprakelijkheidstelling staat aangekondigd. De schade staat los van de eventuele boete die de dader van de vervoerder opgelegd krijgt.

Samenwerkingsconvenant

In 2017 werd een samenwerkingsconvenant ondertekend door Arriva, Connexxion, Keolis, Qbuzz en de provincie Utrecht. Middels het convenant is het voor alle vervoerbedrijven die actief zijn in Midden-Nederland en de politie Midden-Nederland gemakkelijker om informatie over incidenten, via de Trias Database, uit te wisselen en daders en daderprofielen met elkaar te vergelijken. In hetzelfde jaar is er bij U-OV een succesvolle pilot uitgevoerd met de aanpak. Daarbij werd een daling van het aantal aanhoudingen en incidenten geconstateerd.